نقش حیوانات خانگی در درمان افسردگی
نقش حيوانات خانگي در درمان افسردگي
تحقيقات گسترده محققان در نقاط مختلف جهان نشان داده كه ميتوان پاره اي از مشكلات عاطفي و اختلالات روحي افراد را بوسيله حيوانات خانگي درمان نمود. در علم روانشناسي و روانپزشكي واژه pet therapy (درمان با حيوانات به عنوان همدم) مدتي است كه جاي خود را باز كرده و روز به روز مورد علاقه محققان قرار گرفته است.
برقراري پيوند عاطفي با حيوان همدم در افراد منزوي،آنها را از حالت سكون خارج نموده و قسمتي از نيازهاي روحي وي را برآورده ميكند. يك حيوان دست آموز قادر است با رفتارهاي خود محبت صاحب خود را جلب نمايد و آن انسان با تلطيف عواطفش و برقراري رابطه عاطفي با آن حيوان، احساسات فرو خورده خود را ارضاء سازد. يكي از معضلات زندگي صنعتي و شهرنشيني، احساس تنهاپي در ميان آدميان هست و اين احساس تنهاپي در دراز مدت آثار مخربي بر روح و روان انسان ميگذارد و كم كم انسان افسرده شده و راندمان كاريش پايين ميايد. در جوامع غربي مدتهاست كه حيوانات دست آموز به خانه هاي مردم راه يافته و اشخاص زيادي علاقمند به داشتن حيوانات خانگي ميباشند (در كشور فرانسه شمار سگ و گربه هاي خانگي بالاي 40 ميليون بر آورد شده است). غربي ها توانستند قسمتي از خلاء روحي و عاطفي خود را با داشتن اين حيوانات پر نمايند.
تحقيقات نشان داده در دو گروه از افراد اين حيوانات سودمند تر هستند يكي بين سالمندان كه به نوعي احساس تنهايي كرده و دچار افسردگي هاي خفيفي ميشوند. گروهي از روانپزشكان كالج سلطنتي انگليس ،سالمندان مرد يك آسايشگاه رواني را از نظر رواني بررسي و بطور تصادفي آنها را به سه دسته تقسيم نمودند،بطوريكه به يك دسته بصورت تمام وقت سگ ماده از يك نژاد و يك سنين در اختيارشان قرار دادند به دسته دوم گربه ماده داده شد و به دسته سوم ماهي آكواريمي در اختيارشان قرار دادند،پس از 9 ماه رفتار اين سالمندان مورد مطالعه قرار گرفت. دسته اول كه سگ در اختيارشان قرار گرفته بود در ميان آنها حس دگر خواهي قويتر شده بود در ميان دسته دوم رفتار افزايش جنب و جوش گاهي شيطنت هاي بچگي! در بين شان ديده ميشد و به آنهاپي كه ماهي آكواريومي داده شده بود رفتارهاپي مثل زيبا دوستي و تحسين هنر در بين شان تقويت شده بود. در ضمن در بين هر سه گروه از سالمندان آثاري از نشاط و كاهش افسردگي هم مشاهده گرديد.
كودكاني با علايمي از اختلالات روانپريشي و افسردگي هم در درمان با حيوانات خانگي مورد توجه قرار گرفته اند و علايمي از بهبودي در بين شان مشاهده گرديده است. البته هنوز محققان اختلافاتي در نتايج درماني اين كودكان عنوان ميكنند كه جا براي مطالعه در اين زمينه فراوان است.نتايج سودمند در اين بين ،در بين كودكاني با معلوليت جسمي و حركتي و معلوليت هاي حسي بيشتر مشاهده گرديده است.
غير اين امروزه باز در جوامع پيشرفته سگ ها به خدمت نابينايان آمده و آنها را بطور صحيح به مقصد ميرسانند و باعث افزايش اعتماد به نفس در نابينايان گرديده است.
در كشور ما اين شاخه از علم روانشناسي به هيچ وجه مورد توجه قرار نگرفته بسياري از محققان كشورمان با واژه pet therapy كاملا غريبه هستند و حتي برخي اين روش از درمان را مورد تمسخر قرار ميدهند. من و ديگر همكاران دامپزشك متاسفانه بسيار با افراد و بخصوص با نوجوانان و جواناني برخورد كرده ايم تنها به دليل ابراز وجود و به خاطر جلب توجه ديگران در خيابان اقدام به گرداندن حيوانات خانگي در شهر ها كرده و پس از ارضا ء شدن اين حس ديگر علاقه اي به داشتن حيوان خانگي ندارند. بارها مشاهده كرده ام كه پديده حيوان آزاري حتي در بين آنهايي كه در خانه يشان از حيوانات نگه داري ميكنند امر شايعي است.شايد اين رفتار از پرتاب سنگ به گنجشكان و گربه ها در كودكي شروع شده و ديدن صحنه هاي سر بريدن و مثله كردن حيوانات در معابر عمومي(مانند قرباني كردن) تداوم گر اين عمل زشت حتي در بزرگسالي باشد.
در جاپيكه بخوبي محققان نشان دادند حتي علاقه مندي و نگه داري از حيوانات باعث كاهش عارضه هاي قلبي و عروقي شده است(بخاطر كاهش هورمون هاي استرس) جا دارد روانپزشكان و روانشناسان كشور ما نيز دست به مطالعاتي در اين مورد بزنند و نتايج اين تحقيقات را با توجه به فرهنگ كشورمان مد نظر داشته باشند تا حداقل اندكي از بيماران روحي و رواني و بچه هاي معلول و نابينايان با ياري از اين نعمت الهي به زندگي اجتماعي باز گردند.
روزي يك علاقمند به نگه داري از حيوانات از من پرسيد( يقينا استثناها از عام سوا هستند) آيا كسي كه حاضر نيست ذره اي حيوانش دچار درد و رنج بشود آيا ميتواند دست به جنايت شنيع انساني بزند؟؟!!
طراحی توسط