معرفی نژاد های سگ ایرانی
امروزه، سگها یکی از محبوبترین حیوانات خانگی محسوب میشوند. در دنیا انواع نژادهای مختلفی از سگها وجود دارند که از جمله معروفترین آنها نژاد دوبرمن، ژرمن شپرد، هاسکی، روتوایلر و... را میتوان نام برد. سگها از نظر فعالیت به سگهای نگهبان، سگ گله، سگ پلیس و سگ خانگی یا آپارتمانی (از جمله نژادهای پامرانین، پودل، چاوچاو...) تقسیمبندی میشوند.
در این مقاله از باشگاه اطلس دام پارسیان به معرفی نژادهای سگ ایرانی خواهیم پرداخت. تا انتها، با ما همراه باشید!
در ایران همانند دیگر کشورها، سگ های ایرانی اصیل و قدرتمندی وجود دارند که به جهت ویژگیهای منحصر به فرد هر یک، افراد زیادی به خرید آنها، تمایل دارند. از سگهای معروف ایرانی، سگ سرابی، سگ سنگسری، سگ قفقازی، سگ تازی و سگ قدرجونی را میتوان نام برد که در میان آنها بهترین نژاد سگ ایرانی، سگ سرابی است که به ماستیف ایرانی یا پرشین ماستیف معروف شده است.
به دلیل اقلیم منحصر به فرد ایران، شرایط مناسبی برای پرورش انواع گوناگون حیوانات و نژادهای متفاوت سگ وجود دارد. با شناخت درست و اصولی نژادهای مختلف دید بهتری نسبت به نژاد های سگ ایرانی پیدا خواهیم کرد؛ لازم بذکر است، متاسفانه، به علت عدم طبقهبندی درست، نژادهای اصیل ایرانی ثبت نشدهاند.
انواع نژاد های سگ ایرانی
- سرابی
- سنگسری
- قفقازی
- تازی
- قدرجونی
سگ سرابی، اصیلترین نژاد سگ ایرانی
محبوبترین سگ ایرانی، سگ سرابی است که به عنوان سگ چوپان شناخته شده است؛ زادگاه سگ سرابی، منطقه سراب در آذربایجان است و برخی این نژاد را متعلق به زمان آشوریان میدانند. سگ سرابی توانایی کنار آمدن با شرایط مختلف آب و هوا را دارد و همچنین، مهارت زیادی در شکار، ردیابی و نگهبانی دارد.
این نژاد از سگ را در قدیم به عنوان نماد دوستی و احترام به یکدیگر هدیه میدادند. سگ سرابی در چهارده ماهگی به بلوغ میرسد و 12 تا 17 سال به طور تقریبی عمر میکند.
در بعضی از اسناد تاریخی سگهای سرابی در کنار سپاه ایرانی میجنگیدند و در بین همسایگان ایران، به سگ های ایرانی قدرتمند معروف بودهاند. نژاد سگ سرابی دارای اندام درشت و بزرگ است که در صورت نگهداری مناسب، به وزن 100 کیلوگرم نیز میرسد.
این سگ، قامتی نزدیک به 70 الی 90 سانتی متر دارد. سگ سرابی بسیار تربیت پذیر و فرمانبردار است، افراد خانواده را میشناسد، اما با غریبهها خوب نیست. سگ سرابی به رنگهای کرم، زرد، سیاه و قرمز وجود دارد.
سگ سنگسری، نژاد اصیل سگ نگهبان ایرانی
این نژاد سگ در شمال ایران وجود دارد که از نژادهای اصیل ایرانی محسوب میشود. سگ سنگسری یا سگ مازندرانی از گونههای در حال انقراض میباشد؛ زیرا که ترکیب غیر اصولی و جفتگیری این نژاد با سایر نژادها باعث شده است که این سگ در حال انقراض بوده و سگهای باقیمانده خلوص پایینی داشته باشند.
زادگاه اصلی این نژاد در مازندران، تهران، فیروزکوه، دماوند، شاهرود، یا مهدیشر یا سنگسر قدیم است. ظاهر این سگ بسیار ترسناک است و قد و قامتی بزرگ شبیه به خرس دارد. سگ های ایرانی سنگسری یک نژاد عالی برای ییلاق و کوهستان هستند و از آنجایی که روحیه بسیار جنگنده دارند، برای نگهبانی شب مناسب میباشند. این نژاد از سگها قدی نزدیک به 65 الی 80 سانتیمتر دارند و وزن آن به 40 الی 70 کیلوگرم میرسد.
سگ قفقازی یا سگ شاهسون، نژاد سگ قدرتمند ایرانی
سگ قفقازی به سگ قفقازی شاهسون نیز معروف است و بیشتر در مشکین شهر اردبیل یافت میشود. طول عمر سگ قفقازی 10 الی 12 سال میباشد. این نژاد از سگ ایرانی انواع مختلفی از قبیل سگ قفقازی ارمنی، سگ قفقازی گرجی، سگ قفقازی آذری دارد که در نوع خود کم نظیر هستند.
از خصوصیات ظاهری این سگ، جثهی بزرگ، دم بلند و پرپشت را میتوان ذکر کرد. قد سگ قفقازی اصیل، 65 الی 75 سانتیمتر است و وزن سگ نر قفقازی، 50 الی 150 کیلوگرم است و وزن ماده سگ قفقازی، به 45 تا 140 کیلوگرم میرسد.
سگ قفقازی شاهسون بسیار قابل اعتماد، نترس و شجاع است. این نژاد، نژادی مهربان است که از کودکان و افراد آشنا به خوبی نگهبانی میکند، اما با غریبهها رفتاری تهاجمی دارد.
آموزش به این سگ باید در سنین پایین انجام شود و روزانه به پیاده روی و فعالیت بدنی بسیاری احتیاج دارد. این نژاد، توانایی سازگاری با مناطق سردسیر با دمای منفی 47 الی منفی 37 درجه سانتیگراد را دارد. سگ قفقازی در رنگهای سفید، قهوهای و خالدار موجود است.
سگ تازی، نژاد سگ شکاری ایرانی
در فلات ایران سگ تازی در گونههای مختلفی از قبیل، سگ تازی سلوکی، سگ تازی کردی، سگ تازی کوسه، سگ تازی سگ تازی بلوچی و سگ تازی شرق وجود دارد.
سگ تازی به عنوان نژاد سگ شکاری شناخته شده اما امروزه به عنوان سگ خانگی نیز مورد توجه قرار گرفته است. لازم به ذکر است که سگ تازی افغانی، به عنوان نژاد کمیاب و لوکس جهانی معروف است.
در شواهد تاریخی این نژاد سگ، از قدیم، زندگی مسالمت آمیزی با انسان داشته است؛ زیرا که در تل باکون (Tall-i Bakun) در اطراف تخت جمشید طرحهایی از سگ تازی وجود دارد. دست و پاهای بلند، کشیده و اندام لاغر و همچنین، پوزه باریک سگ، این امکان را به این نژاد خواهد داد تا نسبت به سایر نژادها سرعت بالاتری داشته باشد.
سگ های ایرانی تازی، نژادی آرام و پرمحبت هستند، اما نگهداری از آنها برای کسانی که بچه دارند، مناسب نیست. به هیچ عنوان، این سگ را در کنار پرندگان، گربه، خوکچه هندی و... قرار ندهید.
سگ تازی به فعالیتهای روزانه و دویدن در محوطه باز نیاز دارد. گردن این نژاد، کشیده و عضلانی است و قد آنها به 57 الی 70 سانتیمتر میرسد. برای آموزش به این نژاد باید صبر و حوصله بسیاری داشته باشید. سگ تازی در رنگهای خاکستری، حنایی، قرمز، کرم، سفید، سیاه و طلایی وجود دارد.
سگ قدرجونی، نژاد سگ گله ایرانی
از دیگر نژادهای سگ اصیل ایرانی سگ قدرجونی یا قدرجانی است. سگ قدرجونی نژادی بزرگ و قوی میباشد که زادگاه اصلی آن منطقه قهدریجان در نزدیکی اصفهان است. این نژاد از سگ به شدت مهاجم و نترس بوده و به جرات میتوان گفت از هیچ چیز نمیترسند و به همین دلیل، بهترین گزینه برای نگهبانی و سگ گله میباشند.
سگ قدرجونی نسبت به صاحب خود مهربان و فرمانبردار است ولی با این وجود، تربیت این سگ بسیار سخت خواهد بود. این سگ با شرایط اقلیمی سخت نیز سازگار است. جثهای بزرگ دارد و قد سگ نر به 65 الی 75 سانتیمتر و سگ ماده به 70 سانتیمتر میرسد و میانگین وزن سگ قدرجونی نر و ماده حدودا به بیشتر از 60 کیلوگرم میرسد. این نژاد به رنگهای سیاه و سفید، خاکستری، خاکستری سفید و سیاه یک دست یافت میشود.