دوون رکس یک نژاد خاص و جذاب از گربه است که به دلیل ظاهر منحصر به فرد و شخصیت بازیگوش خود، متمایز است. دوون رکس که به خاطر موهای مجعد، گوش‌های بزرگ و چشمان فریبنده‌اش شناخته می‌شود، قلب بسیاری از علاقه‌مندان به گربه را در سراسر جهان به دست آورده است.

نژاد دوون رکس که از دهه 1960 در انگلستان منشا گرفت، نتیجه یک جهش طبیعی ژنتیکی بود. یک بچه گربه ولگرد به نام «کرلی» با پوشش فرفری در دوون انگلستان پیدا شد. پرورش‌دهندگان، به منحصربه‌فرد بودن ظاهر این بچه گربه پی بردند و یک برنامه پرورش نژادی را برای توسعه بیشتر این نژاد، آغاز کردند.

بارزترین ویژگی Devon Rex پوشش نرم و موج‌دار بدنش است که فاقد موهای محافظ بیرونی است که اکثر گربه‌ها دارند. این نوع پوشش، به آنها ظاهری مخملی و مجعد می‌دهد که شبیه به یک بره مینیاتوری است. پوشش بدن آن‌ها در رنگ ها و طرح های مختلف وجود دارد که به منحصربه‌فرد بودن و جذابیت آن‌ها می‌افزاید.

گربه‌های دوون رکس، علاوه بر ظاهر خیره‌کننده‌شان، به علت طبیعت دوستانه و اجتماعی‌شان، محبوب هستند. آنها به باهوش، فعال و بازیگوش‌ بودن معروف هستند. آن‌ها از بازی تعاملی لذت می‌برند. بازیگوشی و کنجکاوی آن‌ها باعث می‌شود از بودن در کنارشان لذت ببرید.

گربه‌های دون رکس همچنین به خاطر مهربانی و ایجاد پیوندهای قوی با همنشینان انسانی خود، شهرت دارند. آنها با توجه به این موضوع رشد می‌کنند و دوست دارند بخشی از فعالیت‌های روزانه خانواده خود باشند. ماهیت اجتماعی آنها به سایر حیوانات خانگی نیز تعمیم می‌یابد، زیرا آنها اغلب با سگ ها و گربه های دیگر نیز به خوبی کنار می‌آیند.

از نظر نظافت، دوون رکس نیاز به مراقبت منظم اما کمی دارد. پوشش مجعد آنها، مستعد چرب شدن است، بنابراین، ممکن است برای تمیز و سالم نگه داشتن آنها حمام های گاه به گاه لازم باشد. علاوه بر این، گوش های بزرگ آنها باید به طور مرتب از نظر تمیزی بررسی شود تا از هر گونه مشکل احتمالی، جلوگیری گردد.

دوون رکس به طور کلی نژاد سالمی است، اما بیماری‌های زیر در این نژاد شایع هستند:

• هیپوتریکوزیس مادرزادی (Congenital hypotrichosis) که به عنوان طاسی ارثی شناخته می شود، وضعیتی است که احتمالاً نتیجه یک ژن مغلوب ارثی است. دوون رکس به طور طبیعی دارای پوشش بسیار ظریفی و پرپشتی است، اما آنهایی که موهای کمتری نسبت به حالت نرمال دارند، احتمالا مبتلا به این بیماری هستند.
• کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک (Hypertrophic cardiomyopathy)، نوعی بیماری قلبی است که در برخی از نژادهای گربه مانند مین کون به ارث می‌رسد. وراثت پذیری این بیماری، در نژاد گربه دوون رکس ثابت نشده است.
• مالاسزیا درماتیت (Malassezia dermatitis)، عامل این بیماری، نوعی مخمر تک سلولی است که باعث عفونت گوش، پوست چرب و خارش می‌شود و با داروهای ضد قارچ قابل درمان است.
• دیسپلازی هیپ یا دررفتگی یا کم عمقی حفره لگن (Hip dysplasia)
• کهیر پیگمنتوزا (Urticaria pigmentosa)، یک مشکل پوستی است که باعث ایجاد زخم های پوسته پوسته در بدن می شود و با پردنیزولون و اسیدهای چرب ضروری درمان می شود.
• میوپاتی دوون رکس (Devon Rex myopathy)، همچنین به عنوان اسپاستیسیتی (Spasticity) نیز شناخته می‌شود، یک بیماری ارثی است که بین 3 هفتگی تا 6 ماهگی آشکار می‌گردد. در نتیجه این بیماری، ضعف عضلانی عمومی بر بدن گربه غالب می‌گردد و باعث می‌شود تا گربه به راحتی و خیلی زود خسته شود. هیچ درمانی در دسترس نیست و شدت بیماری می‌تواند متفاوت باشد؛ در مواقعی ممکن است بیماری ثابت بماند یا به کندی پیشرفت کند.

پناهگاه محبوب دِون رکس، معمولاً در ارتفاع و روی شانه‌ی شخص محبوبش است. او به هر نوع فعالیت و بازی، علاقمند است. به او اجازه دهید که همواره در نزدیک‌ترین مکان به شما باشد؛ هر از چند گاهی، نظرات خود را با صدایی آرام اعلام می‌کند. او مردم را دوست دارد و از توجه غریبه‌ها و صاحبانش به طور یکسان استقبال می‌کند.

این گربه باهوش، با سطح فعالیت متوسط است؛ دوست دارد ترفندها را یاد بگیرد و بازی کند و از یادگیری حرکات جدید و بازی با چیزهای مختلف خوشش می‌آید. اسباب بازی‌های پازلی و تعاملی برای مغز مبتکر او لذت‌بخش است و به او کمک می‌کنند که مشغول باشد.

هنگام صرف غذا، گربه دوون رکس، سعی می‌کند با بقیه اعضای خانواده پشت میز بنشیند تا مطمئن شود غذایی که شما تهیه کرده‌اید، فقط برای اوست. او دوست دارد غذا بخورد و اگر شما به دقت بر میزان مصرف غذایش نظارت نکنید، دچار اضافه وزن خواهد شد.

مکان ترجیحی او برای خواب، زیر لحاف است. او مانند کسی که فقط به دنبال گرما است، گرم ترین نقاط در خانه را که بتواند پیدا کند، هدف قرار می‌دهد.

اگر از همراهی گربه‌ای چابک و بازیگوش لذت می‌برید، نژاد دوون رکس را انتخاب کنید و از دیدن او که از بالای در به شما نگاه می‌کند و در ذهنش مسیر پریدن بر روی شانه‌های شما را برنامه‌ریزی می‌کند، نگران نشوید.

گربه نژاد دون رکس اغلب با ظاهری جن‌مانند، با گوش های بزرگ، گونه های بلند و چشمان برجسته توصیف می‌شود. اما ویژگی برجسته او خز نرم و مواج اوست. دون رکس چشم‌های بزرگ، پهن و بیضی‌شکل و گوش‌های بسیار بزرگی دارد که تقریبا تمام کنار سرش را گرفته است. گاهی اوقات نوک گوش ها با خزهای ظریف پوشیده می‌شود.

پوشش بدن دون رکس، نرم و ظریف است و به نظر می‌رسد موهای محافظ خشن که مشخصه اکثر کت های گربه است را ندارد. بدن گربه به خوبی با خز پوشیده شده و در قسمت کمر، پهلوها، دم، پاها، صورت و گوش ها خزهای بیشتری وجود دارد.

برخی از دوون رکس‌ها، فرهای ریز و برخی دیگر دارای فرهای درشت‌تر هستند. موهای بالای سر، گردن، قفسه سینه و شکم، تراکم کمتری دارد و حتی ممکن است تاحدودی کم‌مو به نظر برسد، اما تاس نیست.

این گربه دارای تنوع رنگی بسیاری است مانند: ترکیبی از رنگ ها و الگوهای ژنتیکی از جمله سفید، سیاه، آبی، شکلاتی، دارچینی، یاسی، قرمز، خال‌های دودی رنگ که پس‌زمینه سفید دارند و ... .

جثه متوسط گربه دون رکس، به طرز فریبنده‌ای لاغر است، مگر اینکه گربه تنقلات زیادی خورده باشد. بدن او باید سخت و عضلانی باشد. پاها بلند و باریک هستند و توسط پنجه های کوچک بیضی شکل پشتیبانی می‌شوند. او یک دم بلند و ظریف دارد که در انتها با خزهای مخروطی کوتاه، پوشیده شده است.

نگهداری کت موج‌دار گربه دوون رکس، آسان است؛ فقط کافی است تا به آرامی موهای بدنش را شانه کنید. در بسیاری از موارد، کشیدن دست بر روی پوشش موج‌دار بدن گربه دوون رکس، تنها چیزی است که نیاز دارد. بهترین نکته درباره پوشش بدن دوون رکس این است که زیاد نمی‌ریزد و خز آن به قدری ظریف است که روی لباس و مبلمان زیاد به چشم نمی‌آید.

حمام کردن به ندرت باید انجام شود؛ مگر اینکه گربه سفید باشد یا مقدار زیادی خال‌های سفیدرنگ بر روی بدنش داشته باشد. چنین گربه‌هایی اگر مرتباً حمام نشوند، می‌توانند کثیف به نظر برسند. موهای بدن گربه دوون رکس، بعد از حمام سریع خشک می‌شود.

برای جلوگیری از بیماری‌های دهان و دندان، دندان های گربه دون رکس خود را مسواک بزنید. بهداشت روزانه دندان و مسواک زدن هفتگی را فراموش نکنید. ناخن ها را نیز هر دو هفته یکبار کوتاه کنید.

به صورت روزانه، گوشه های چشم گربه دوون رکس را با یک پارچه نرم و مرطوب پاک کنید تا ترشحات از بین برود. برای هر چشم از یک قسمت جداگانه از پارچه استفاده کنید تا در معرض خطر گسترش عفونت نباشید.

هر هفته گوش های گربه دوون رکس خود را چک کنید. اگر کثیف به نظر می‌رسند، آنها را با یک پنبه یا پارچه نرم که با مخلوط 50 درصد سرکه سیب و 50 درصد آب گرم مرطوب شده، پاک کنید. از استفاده از گوش‌پاک‌کن پنبه‌ای که می‌تواند به داخل گوش آسیب برساند، خودداری نمایید.

خاک گربه دوون رکس را همواره تمیز نگه دارید. این گربه ها در مورد بهداشت خاک بسترشان، بسیار حساس هستند.

گربه دوون رکس هنگامی که لمس می‌شود، احساس گرما می‌کند، در واقع، او همیشه به دنبال گرما است. اگر شما سردتان باشد، احتمالا او هم سردش است. برای او یک یا دو ژاکت خوب بخرید تا بدنش را گرم کند.

بهتر است گربه دون رکس خود را فقط در داخل خانه نگهداری کنید تا از او در برابر بیماری های گربه های خیابانی، حملات سگ‌ها و سایر خطراتی که در بیرون از منزل، یک گربه خانگی را تهدید می‌کند (مانند برخورد با ماشین)، محافظت کرده باشید.

همچنین، گربه های دوون رکسی که از خانه خارج می‌شوند، در معرض خطر دزدیده شدن توسط اشخاصی هستند که دوست دارند چنین گربه خاص و منحصربه‌فردی را بدون پرداخت هزینه، صاحب شوند!

در صورت امکان، برای دوون رکس خود، یک محوطه بزرگ بیرون از خانه (در حیاط یا باغ یا پارکینگ) و در یک مکان مطمئن بسازید که بتواند با خیال راحت بپرد و بالا برود. اگر Devon Rex شما در چنین محوطه‌ای قرار گرفت، برای جلوگیری از آفتاب سوختگی، حتما از کرم ضد آفتاب مناسب برای گربه بر روی بدن او استفاده کنید.

اولین بار تصور می‌شد که «کرلی»، بچه گربه ای که در سال 1959 در دوون انگلستان به دنیا آمد، دارای ساختار ژنتیکی مشابهی با نژاد گربه کورنیش رکس (Cornish Rex) باشد، نژادی که یک دهه قبل در کورنوال متولد شده بود؛ اما نژادهای آزمایشی نشان داد که «کرلی» گربه‌ای منحصر به فرد است. یک جهش ژنتیکی طبیعی در «کرلی» بود که پوشش مویی بدنش، مواج بود. اطلاعات کمی از اصل و نسب «کرلی» وجود دارد، اما ظاهرا مادرش یک گربه ولگرد و خیابانی بوده و پدرش نیز گربه‌ای خیابانی با موهای فرفری بوده است.

«کرلی» زاده یک نژاد جدید به نام دوون رکس شد که به خاطر زادگاهش، دوونشایر (Devonshire) و همچنین، پوشش مواج او که بافتی شبیه خرگوش رکس داشت، به این اسم نامگذاری شد.

کمتر از یک دهه بعد، در سال 1968، یک گربه دوون رکس به ایالات متحده آورده شد. انجمن طرفداران گربه در سال 1979 این نژاد را به رسمیت شناخت.